Të marrë fund përçarja e të krijohet lidershipi unik kosovar
Bisedë me Sabri Godon, kryetar i Komisionit për Politikë të Jashtme të Parlamentit Shqiptar

Në Maqedoni prej pardje për një vizitë zyrtare po qëndron një delegacion i anëtarëve të Komisionit për politikë të jashtme të Kuvendit të Shqipërisë, i udhëhequr nga kryetari i tij, Sabri Godo. Delegacioni takimet zyrtare i vazhdoi edhe gjatë ditës së djeshme kur shfrytëzuam rastin për të biseduar me Zotin Godo për vizitën në Maqedoni, për përmiriësimin e marrëdhënieve shqiptaro-maqedonase, çështjen e Kosovës, aktualitetet në Shqipëri, etj.

Z. Godo, Ju udhëhiqni një delegacion të Parlamentit shqiptar i cili po qëndron për një vizitë zyrtare në Maqedoni. Për çfarë biseduat me nikoqirët Tuaj?

Ne jemi një delegacion prej pesë deputetësh të partive të ndryshme që formojnë Komisionin e Punëve të Jashtme. Erdhëm këtu për të diskutuar për problemet tona të përbashkëta pas luftës në Kosovë dhe shoh që ka një klimë mjaftë të përmirësuar, në drejtimin pozitiv, ka një gjuhë tjetër, vullnet për të bashkëpunuar. Ka sinjale pozitive, lajme të gëzueshme. Po diskutohet problemi i Universitetit të Tetovës dhe shenjat flasin se do të zgjidhet për mirë. Ekziston mendimi te të gjithë këto personalitete politike që takum dje dhe sot me kryetarin e Parlamentit, në ministrine e Jashtme, Ministrinë e Mbrojtjes, gjithnjë mbetet për t'u shfyrëtëzuar më mirë hapësira e bashkëqeverisjes së shqiptarëve dhe të rishqyrimti të kërkesave të tyre të akumuluara nga koha. Ka mendime të mira për projekte të përbashkëta lidhur me ndihmën që do të japin komuniteti botërorë në zhvillimet e mëtejshme të paktit për Evropën Juglindore dhe në rast se do të punojmë së bashku do të kemi edhe më tepër sukses, duhet të përqëndrohemi kryesish tek Korridori -8, i cili do të ofrojë portin e Durrësit me Maqedoninë dhe një frymëmarrje më të madhe të tregëtisë së Maqedonisë, por nga ana jonë gjithashtu do të na afrojë më tepër me vendet e Ballkanit dhe më tej. Të gjitha projketet që diskutuam janë të mira, janë caktuar edhe prioritetet e duhura. Nuk është rasti për të qenë shumë entuziast në kuptimin që të biem në një llojë euforie dhe të themi se të gjitha gjërat u ndreqën, por duke u bazuar në këtë realitet të sotëm mund të them se për të parën herë në histori ndërmjet shtetit maqedonas dhe Shqipërisë u hap me të vërtetë një faqe e re, nuk ka gjëra serioze që munden të pengojnë bashkëpunimin tonë. Bëjmë mirë që çështjet t'i diskutojmë haptas në këtë eufori të mos i kalojmë gjërat mbuluar, të themi se nuk egziston asnjë problem, atëherë do t'i bënim dëm vetes, çështjes sonë të përbashkët, por që të tregojmë vullnetin e mirë për t'i zgjidhur këto probleme hap pas hapi, në këtë drejtim jep mjaft garancione qeveria e sotme e Maqedonisë, të cilës i përgjgiet me të njejtin vullnet edhe qeëveria e jonë e sotme.

Është evidente që kohëve të fundit marrëdhëniet ndërmjet Maqedonisë dhe Shqipërisë po përparohen, çfarë ndikoi që ato të jenë të tilla?

Godo: Ndikoi së pari çlirimi i Ballkanit e sidomos i zonave kufitare, nga ai ankthi i agresionit serb, nga presioni që ushtronte Serbia, sodomos mbi Maqedoninë, kërkcënimi i përfshirjes në luftë. Tani ta quajmë vetën të liruar nga ky lloj ankthi e presioni dhe doemos që do të vinte kjo klimë e re, të fryenin erëra të tjera. Domethënë faktori kryesor është goditja dhe kufizimi i Millosheviqit. Kjo do të ndikojë në tërë Ballkanin, rënia e tij sidomos, veçanërisht në shtetet kufitar siç jemi ne, Mali i Zi dhe Maqedonia. Tani nuk pengohemi nga jashtë për t'i zhvilluar marrëdhëniet sa më intensivisht.

Muajve të fundit në Maqedoni funskionon një koalicion i ri qeveritar. Është kjo një ndër ato shtyllat që intensifikon bashkëpunimin mes dy vendeve?

Godo: Qëndrimi i forcave politike shqiptare është konstruktiv. Ne jemi për stabilitetin e shtetit maqedonas, jemi të sinqertë në këtë që themi dhe pala maqedonas duhet të na besojë. Në qoftë se në koalicionin qeveritar është vetëm njëra parti, ajo e përfaqësuar nga miku im i shquar, Arbër Xhaferi, kjo nuk do të thotë që medoemos që edhe miku Aliti duhet të jetë në këtë koalicion sepse nëse e kthejmë këtë në një formë shakaje do të themi që atëherë do të kishim një parlament ku do të mungonte opozita. Sidoqoftë partitë shqiptare duhet të bëjnë zgjedhjen e tyre të lirë në drejtimet politike që marrin. Ne duhet të bashkëpunojmë me këto parti, të këshillohemi si vëllezër që jemi por pa ndërhyrë dhe pa trazuar punë sikundër ka ndodhur ndonjëherë në të kaluarën.

Pas mbarimit të luftës Kosova është nën protekstorat ndërkombëtar, forcat politike vazhdojnë të jernë të përçara, si i vlerësoni Ju këto zhvillime?

GODO : Unë besoj se njihem mirë me këtë situatë sepse para goditjes së NATO-s ndaj Serbisë edhe më pas edhe unë vetë jam marrë intensvisht me këtë problem duke qenë në kontakte me liderë politikë të Kosovës. Ekziston kjo lloj krize, është shumë e dëmshme dhe negative sepse edhe më parë sidomos tani që duhet të përballohen pasojat e rënda të luftës, Kosova duhet të ketë një përfaqësi unike e cila do të jetë përtnere e strukturave ndërkombëtare që do të mbajnë në protektorat Kosovën. Kosova do të jetë për disa vite nën protektoratin ndërkombëtar derisa të zhduket përfundimisht rreziku i përsëritjes nga agresioni serb dhe kjo është një gjë shumë e mirë për neve, por Kosova ndërkohë duhet t'i provojë botës se ajo është në gjendje të vetqeveriset dhe sa më shpejt të jetë e mundur edhe zgjedhjet e reja, të lira dhe të dalë nga këto zgedhje ai parlament ajo qeveri që do të ishte e pranueshme për shumicën dërmuese të kosovarëve.

Kjo është një nevojë imediate, përderisa të bëhet kjo duhet të funskionojë kjo qeveri e përkohshme që është krijuar në Kosovë. Ne duhet të jemi të vetëdijshëm si komb se ka ndodhur një ndryshim i madh, që nuk do ta quaja një dhuratë të zotit, por do të thoshja megjithatë një fat i rallë, disi i papritur, erdhi si rezultat i përpjekjeve heroike të vetë popullit të Kososvës dhe të UÇK-së por edhe të ndërhyrjes së komunitetetit botëror, i cili kuptoi se duke i lënë duart e lira regjimit të Millosheviqit kërcënohej paqja në Ballkan edhe më tej dhe kjo vjen e përputhet me interesat tona të mëdha kombëtare. Mua më duket ende habi për veten time që mund të shkojë lirisht në Kosovë, kam qenë në shumë vende të botës por jo në Kosovë. Ne duhet t'i themi vetes që kjo që ndodhi me Kosovë është ngjarje më e madhe në historinë e kombit tonë pas shpalljes së shtetit shqiptar në nëntëqind e dymbëdhjetën. Më duket se këtë nuk po e ndiejmë të gjithë aq sa duhet. Sidoqoftë koha këtu do të na çojë që ne të bindemi se u zgjidh ai që ishte problemi kyq i çështjes tonë kombëtare. Mbeten ende gjëra të tjera të hapura për diskutim por sidoqoftë ne disi dhe në mënyrë të papritur për sa i takon kohës u gjendem tani në këtë situatë. U hap një perspektivë e madhe për kombin shqiptar. Me krijimin e Kosovës si shtet i pavarur gjë që do të vërtetohet në të ardhmen, neve kemi shpëtuar nga laku që na mbante ngërthyer në fytë vitet e kaluara gati për një shekull. Unë e çmoj këtë të vërtetë si një moment të jashtëzakonshëm të kombit dhe avash-avash po bindemi se kjo ka ndadhur. Por siç ndodhë gjithnjë me gjëra shumë të bukura dhe shumë të mëdha që në fillim të duket vështirë t'i besosh, kështu po ndodhë edhe këtë radhë me ne me Kosovën.

Në Kosovë momentalisht ekzistojnë dy rryma politike. Mendoni që ka motive të vërteta që ata të mos merren vesh ndërmjet veti?

GODO: Jo. Mbi të gjitha njëherë kemi arsyen e madhe kombëtare. Kosova duhet të bëjë hapa të sigurta drejt pavarësisë dhe kësaj duhet t'i shërbejnë të gjithë. Interesat e tjera partiake e vetiake do të jesh ti apo do të jem unë, janë krejt jashtë kohës dhe jashtë vendit pse i sjellin një dëmë të madh Kosovës. Ato të tjerat kur të kemi një situatë normale kur në Kosovë do të mund të zhvillohet një politikë e lirë konkurimi e forcave politike, atëherë mund të lejohej një luftë apo njëlloj gare se kush do të merrte pushtetin në Kosovë. Sot për sot, çdo përçarje është shumë e dëmshme dhe ajo që duhet të bëjë pala shqiptare të jap gjithë ndihmën e mundshme që të unifikohet ajo që ne e quajm udhëheqje e Kosovës.

Keni ide si do të kishte mundur të bëhet kjo. Në një anë ekziston një legjitimitet në të cilën thirret Rugova dhe Thaçi që ofron argumentin e luftës?

GODO: Unë besoj se kjo bëhet me ballafaqim të palëve dhe po të ekzistonte vullneti i mirë të gjitha mosmarrëveshjet mund të binin brenda gjysëm ore.

Mendoni që mungon ky vullnet momentalisht?

GODO: Po, mendoj se mungon ky vullnet. Tani cilat mund të ishin bazat legjitime të zgjidhjes së kësaj lloj krize? Unë kam qenë prezent në Rambuje, atje mora vesh rastësisht se delegacioni ynë atje kishte krijuar edhe një qeveri, me një mandatar të UÇK-së. Ky ishte i pari dokument ligjor që afronte palët, të nënshkruanin një marrëveshje të përbashkët. Në qoftë se do të kishte funksionuar kjo, dhe nuk është e vërtetë se kjo është sajuar në Tiranë, sepse unë jam dëshmitar okular se kjo ishte bërë në Rambuje, pa dijeninë tonë dhe s'kishte pse të merrte bekimin tonë dhe duhej të kishin ecur punët në bazë të kësaj marrëveshje që u nënshkrua atje. Tani së cili ka arsyet dhe kundërarsyet e tij për ta pranuar apo për ta kundërshtuar këtë por unë them se ne nuk kemi kohë sot të rifillojmë diskutimin e gjërave nga e para dhe nuk duhet të jemi edhe shumë të kursyer për të njohur titujt që mund të gëzojë dikush ose pretendimet e tija. Dikush do të thirret president, dikush kryeministër. Duhet të ngrejmë vetën mbi këto gjëra të vogla të merremi vesh dhe të mendojmë se si t'i përballojmë plagët e rënda të Kosovës, si do të rimëkëmbim anën morale e shpirtërore të njerëzve që ju nënshtruan një dhune dhe terrori të pashembullt. Pastaj ripërtëritja ekonomike e morale e Kosovës. Ne do të kemi ndihmën ekonomike ndërkombëtare por puna është se sa do të jemi të zotët ta përdorim këtë dhe të përfitojmë prej saj duke u treguar me të vërtetë të aftë për t'u vetëqeverisur. Do të shkojmë nesër në Kosovë dhe pres që të takohemi me të gjitha palët dhe të mund të themi fjalën tonë të mirë për zgjidhjen e problemit, i cili ishte kot të mbulohej sepse ekziston, por ne vetëm kaq mund të bëjmë. Askush nga Shqipëria ose edhe nga forcat politike në Maqedoni nuk ka të drejtë të ngrihet në rolin e gjykatësit dhe të thotë se ky ka të drejtë e ky nuk ka të drejtë, ky duhet të quhet fitimtar e ky duhet të ndëshkohet. Ajo që duhet të kërkojmë të gjithë bashkë është vetëm një gjë të marri fund kjo përçarje dhe të krijohet një lidership unik.

Megjithatë, në media spekulohet se Tirana zyrtare krahun e liderëve të UÇK-së, ka gjë të vërtetë këtu?

GODO: Ndoshta ka diçka të vërtetë në këtë, por ama e përsëris edhe një herë nuk është e drejtë t'i bëhen Tiranës zyrtare akuza se ajo e sajoi Qeverinë e Thaçit, sepse ajo u krijua nga vetë delegacioni kosovarënë Rambuje. Kjo është një e vërtetë historike që nuk mund ta mohojë askush. Pastaj nëse qeveria e Tiranës ka mbajtur ndonjë anësi më tepër nga Thaçi dhe nuk ka mundur të mbajë të njëjtat marrëdhënie me Rugovën, kjo është një dobësi e saj. Këtu ka të bëjë edhe me disas paragjykime, ose gjëra të së kaluarës në marrëdhëniet ndërmjet forcave politike. Rugova për një farë kohe ka pasur marrëdhënie me Berishën ose këta të tjerët kanë pasur marrëdhënie me forcat që sot përbëjnë koalicionin qeveritar. Ndoshta edhe kjo ndikoi për një çikë për të gjykuar gjendjen e sotme. Ne nuk do të tregohemi të vetëdijshëm për çastin historik që jetojmë nëse do të merremi me gjëra të tilla.

Partia Demokratike e Shqipërisë vendosi të kthehet përfundimisht në Parlament. Do të ndikojë kjo në bashkëpunimin e forcave politike në Shqipëri për të ecur përpara?

GODO: Ky është një lajm i mirë që preokupon prej kohe politikën shqiptare që pasqyrohet pastaj edhe në marrëdhëniet ndërkombëtare. Lufta e ashpër politike që është bërë ndërmjet partive dhe grupimeve politike në Shqipëri doemos nuk ka qenë në favor të stabilizimit dhe të zgjidhjes së problemev kryesore që kemi ne atje siç është, vendosja e rendit, lufta kundër korrupsionit, hapja e punëve për përmirësimin e infrastrukturës etj., të gjtha këto kanë qenë disi të bllokuara nga lufta e ashpër politike që bëhej. Duke u nisur nga fjalimi i fundit i Berishës në Kongesin e partisë dhe nga vendimi i partisë së tij për të hyrë në parlament them se do të krijohet një klimë më e mirë për të bashkëpunuar dhe po të bashkëpunojmë jemi të aftë t'i zgjidhim problemet tona Jo të gjitha njëherësh por njëra pas tjetrës dhe brenda një kohë të shkurtër.

Bisedoi:

Naser Selmani